เสริมสร้างฐานะทางการเงิน 1 – เริ่มจากรู้ทรัพย์สินสุทธิของตัวเราก่อน

Improve your financial life 1 – Calculate your net worth

asset-liability-net-worth                เปลี่ยนเรื่องจากหุ้นอย่างเดียวกันบ้าง  วันนี้ผมจะเริ่มเขียนซีรี่ส์บทความเกี่ยวกับการพัฒนาสถานะทางการเงินโดยรวม  โดยหัวข้อแรกสุดเลยคือเริ่มจากเราต้องรู้ตัวเองก่อนว่าสถานะทางการเงินเราอยู่ตรงไหน  และเราคอยติดตามมันได้อย่างไร

ไอเดียมันคล้ายกับเราสมัยเด็กน่ะครับ  ตอนเราถูกสอนให้ทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย  แล้วสรุปเงินที่มีว่าเรามีเงินเหลืออยู่เท่าไหร่กันแน่

พอโตแล้วชีวิตทางการเงินเราซับซ้อนขึ้นกว่านั้นเยอะ  เราไม่ได้มีแค่บัญชีธนาคารเดียวแล้ว  เรามีกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ, กองทุนรวม, บัญชีเงินฝาก, เงินกู้บ้าน, ฯลฯ  เปรียบเทียบกับสมัยเราเด็กๆ  เราไม่สามารถบอกได้เป๊ะๆเป็นหน่วยสตางค์แล้วว่าในเวลานี้สรุปเรามีทรัพย์สินอยู่เท่าไหร่กันแน่  แล้วก็ไม่จำเป็นต้องรู้ขนาดนั้นด้วย

แต่ถึงยังไงเราก็ยังควรเช็คทรัพย์สินสุทธิของเราคร่าวๆเป็นระยะ  ตัวเลขทรัพย์สินรวมลบด้วยหนี้สินรวมตัวนี้  มันเป็นเครื่องบอกสุขภาพฐานะทางการเงินของตัวเราหรือครอบครัวได้  มันบอกได้ว่าเรากำลังมีหนี้สินเยอะเกินความสามารถในการออมเราหรือเปล่า  หรือว่าทรัพย์สินเราไปกองอยู่ในทรัพย์สินประเภทใดประเภทหนึ่งเยอะเกินไปมั้ย  มันทำให้เราเห็นภาพรวมได้ชัดเจนขึ้น

ส่วนตัวผมใช้ worksheet ที่ได้จากเวป Morningstar ซึ่งดูง่ายดี  แต่จริงๆแล้วคือใครจะทำบน excel บนคอมตัวเองก็ได้ไม่ได้ต้องมีอะไรเยอะแยะ  worksheet ของ Morningstar โหลดได้ด้วยลิงค์นี้ https://drive.google.com/open?id=0B4XyqG1tPEfibGtFRF9lT1IzbWs

                แล้วทำตามขั้นตอนต่อไปนี้

  1. บันทึกทรัพย์สินที่มีก่อน

พยายามหาตัวเลขตามที่อยู่ใน worksheet  เริ่มจากการเอาข้อมูลล่าสุดที่มีเกี่ยวกับบัญชีธนาคารล่าสุด  และพวกกองทุนที่เราลงทุนต่างๆมาก่อน  พวกนี้ส่วนใหญ่เราจะหาได้ออนไลน์และข้อมูลจะเป็นปัจจุบันมาก  ส่วนทรัพย์สินอย่างบ้านหรือรถ  อันนี้ก็ยากหน่อยละเพราะไม่มีใครรู้แน่ชัด  รถน่าจะหาออนไลน์ได้คร่าวๆจากรุ่นรถและอายุว่าเค้าขายมือสองกันอยู่เท่าไหร่  ส่วนบ้านก็คงต้องพยายามเดาเอา  อาจต้องไปพยายามหาเวปที่คนประกาศขายบ้านแล้วหาที่พื้นที่คล้ายกันกะเราเอาครับ

  1. บันทึกหนี้สิน

บันทึกหนี้สินต่างๆที่มี  ตัวหลักเช่น

  • เงินกู้ซื้อบ้านที่ยังเหลืออยู่
  • เงินกู้ซื้อรถ
  • บัตรเครดิต
  1. คำนวณดูว่าเรามีทรัพย์สินสุทธิ

คำนวณโดยการรวมทรัพย์สินที่มีทั้งหมด  แล้วลบออกด้วยหนี้สินที่มีทั้งหมด  พิจารณา

  • ทรัพย์สินสุทธิเราเป็นบวกใช่มั้ย ไม่ใช่ติดลบตัวแดงหรือน้อยมากจนเกือบจะไม่มี  ถ้าติดลบหรือเป็นบวกน้อย  เราต้องเริ่มคิดต่อแล้วล่ะ  ไว้มาคุยต่อในบทความต่อไป
  • ทรัพย์สินสุทธิเราเป็นบวกเยอะเลยมั้ย ถ้าใช่อย่าเพิ่งสบายใจเกินไป  ช่วงที่ผ่านมาหุ้นไทยขึ้นมาเยอะมาก  อาจจะทำให้พอร์ตเงินลงทุนเราดูเยอะช่วงนี้  ลองนึกเผื่อว่ามูลค่าเงินลงทุนในหุ้นหรือกองทุนหุ้นตกซัก 20% ดูว่าทรัพย์สินสุทธิยังเป็นบวกเยอะอยู่มั้ย
  • ลองเทียบกับปีที่แล้วดูว่าทรัพย์สินสุทธิเพิ่มขึ้นหรือเปล่า
  • ลองดูว่าหนี้สินเราเพิ่มขึ้นหรือน้อยลงจากปีที่แล้ว
  • ทรัพย์สินเราไปกองอยู่ในทรัพย์สินประเภทเดียวกันเยอะเกินไปหรือเปล่า ถ้าไปกองอยู่ในกองทุนรวมหุ้นระยะยาวหรือกองทุนตราสารหนี้อันนี้ยังไม่ค่อยซีเรียส  แต่ถ้าไปอยู่ในที่ดินอสังหาริมทรัพย์หรือในหุ้นตัวเดียว  โดยเฉพาะทรัพย์สินที่มีสภาพคล่องต่ำ  อันนี้ต้องพึงระวังว่าถ้าเกิดอะไรขึ้นแผนการเงินเราอาจจะพังได้
  • มีประกันในทรัพย์สินและตัวเราหรือยัง อย่างประกันบ้าน, รถ, ชีวิต, พิการ  ควรมีไว้บ้าง
  • มีเงินสดหรือเงินฝากธนาคาร เพียงพอสำหรับอยู่รอดซัก 6 เดือนในกรณีที่ตกงานมั้ย
  • ถ้าเกษียณแล้ว ตอนนี้มีเงินสดหรือเงินฝากเพียงพอสำหรับอย่างน้อย 2 ปีมั้ย
  • หรือถ้ากำลังใกล้จะเกษียณ ทรัพย์สินเราเพียงพอสำหรับการเกษียณแล้วหรือยัง

วันนี้เราเอาเท่านี้ก่อน  เราเริ่มจากรู้ตัวเองว่าอยู่ตรงไหนแล้ว  มีทรัพย์สินมากพอให้สบายใจหรือยัง  เดี๋ยวไว้วันหลังมาต่อเรื่องอื่นต่อไป