หุ้นที่ผมสนใจ – Davita

As of October 21, 2017                ราคาหุ้นอยู่ $59.35

Davita เป็นหนึ่งในบริษัทที่มีอำนาจมาก  เพราะนำเสนอบริการที่ลูกค้าต้องใช้  ไม่ใช้แล้วตาย  ที่ดีกว่านั้นคือช่วงที่ผ่านมาราคาตกด้วย  เลยเป็นเหตุให้ช่วงนี้ผมสนใจหุ้นนี้มากเป็นพิเศษ

davita

Davita

ลักษณะธุรกิจ

ทำธุรกิจที่เกี่ยวกับผู้ป่วยไตวาย  เป็นหนึ่งในเจ้าใหญ่ที่สุดในอเมริกา

ธุรกิจหลักคือให้บริการฟอกเลือด  เพราะผู้ป่วยไตวายไตไม่สามารถฟอกเลือดเองได้  หรือเรียกว่าฟอกไตน่ะแหละ  รายได้ส่วนใหญ่ของธุรกิจนี้เกินครึ่งมาจากโครงการระบบประกันสุขภาพของรัฐบาลหลัก (Medicare) และบางส่วนมาจากประกันสุขภาพภาคเอกชน  โดยเมื่อสิ้นปี 2016 มีศูนย์ให้บริการฟอกไตที่อยู่ในเครือ 2,350 แห่งทั่วประเทศอเมริกา  มีทั้งศูนย์ให้บริการตั้งอยู่โดดๆ  หรือให้บริการร่วมกับโรงพยาบาล  หรือแบบไปให้บริการที่บ้าน

มีธุรกิจรองที่เป็นพวกโรงพยาบาลชุมชนหรือคลีนิคด้วย  แต่ยังไม่ได้เป็นสาระสำคัญอะไรเท่าไหร่

แล้วที่ผ่านมาเป็นไง

10 ปีที่ผ่านมา Davita ทำได้ดีมากทีเดียว  ทำได้ดีมานานแล้วด้วย  สาเหตุหลักๆเลยคือเพราะผู้ป่วยที่เป็นโรคไตวายมีมากขึ้น  และเมื่อเป็นแล้วผู้ป่วยต้องฟอกไตหรือไม่ก็ยอมเสียชีวิต

ไตวายโดยปกติมาจากเบาหวาน, ความดันสูง, มีถุงน้ำในไต  หรือการอุดตันของทางเดินปัสสาวะเป็นเวลานาน  จะเห็นว่าเป็นโรคคนแก่ทั้งนั้น  ในอเมริกาก็พอดีเลยเป็นประเทศร่ำรวยที่คนอายุยืน, มีคนเป็นเบาหวานความดันเยอะ  และมีสัดส่วนคนแก่เยอะขึ้น  โดยรวมแล้วสถิติจาก United States Renal Data System บอกว่าตั้งแต่ปี 2000 – 2014  มีผู้ป่วยที่ต้องฟอกไตเพิ่มขึ้นปีละ 3.8% โดยเฉลี่ย

สำหรับผู้ป่วยที่เป็นไตวาย  อาการลักษณะแบบนี้พอเป็นแล้วไม่สามารถรักษาให้หายได้  ผู้ป่วยไม่สามารถขจัดของเสียออกจากเลือดได้ด้วยตัวเอง  การรักษามีสองทางเลือก  หนึ่งคือต้องได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนไตไปเลย  แปลว่าต้องมีผู้บริจาคอวัยวะให้  หรือสองคือต้องได้รับการฟอกไตอยู่เป็นระยะๆไปตลอดชีวิต

Davita ทำศูนย์ฟอกไตมีเครือข่ายสาขาเยอะอันดับต้นๆของประเทศ  ในชุมชนเล็กบางแห่งอาจเป็นเจ้าเดียวในพื้นที่  ก็เลยมีอำนาจมากทีเดียว

ข้อเสียอย่างเดียวของบริษัทนี้คือตรงที่ลูกค้าส่วนใหญ่อยู่ภายใต้ระบบประกันสุขภาพ Medicare ถึงแม้ว่า Medicare จะจ่ายค่าบริการให้กับผู้ป่วยทำให้บริษัทไม่มีปัญหาเรื่องเก็บเงินไม่ได้  รายได้ค่อนข้างนิ่ง  แต่โครงการ Medicare ของรัฐบาลเค้าจ่ายน้อยกว่าเอกชน  และรัฐบาลควบคุมราคาที่จะจ่ายให้ บางครั้งก็ปรับขึ้นช้ากว่าต้นทุนของบริษัทที่เพิ่มขึ้น  ทำให้อัตราส่วนกำไรสุทธิของบริษัทอาจจะถูกบีบน้อยลงในอนาคต

ทำไมตอนนี้ถึงน่าสนใจ

ช่วงที่ผ่านมาราคาตกลงมาจากแถว $70 เหลือไม่ถึง $60  เพราะโดนกระทรวงยุติธรรมสั่งสอบสวน  เรื่องเงินบริจาคให้กับมูลนิธิ American Kidney Fund ซึ่งเป็นมูลนิธิที่ให้ความช่วยเหลือทางการเงินกับผู้ป่วยที่มีความจำเป็นต้องฟอกไต

เรื่องที่ฟ้องคือกระทรวงยุติธรรมสงสัยว่า  การบริจาคเงินจะทำให้มูลนิธิจะลำเอียงให้ความช่วยเหลือกับผู้ป่วยที่เป็นลูกค้าของ Davita มากกว่าผู้ป่วยของศูนย์ฟอกไตอื่น

นักวิเคราะห์ของ J.P. Morgan เดาว่า 60-80% ของกำไรของ Davita มาจากความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับ American Kidney Fund

ส่วนตัวผมสนใจบริษัทนี้เพราะยังไงผู้ป่วยไม่มีทางเลือก  เรื่องการฟ้องร้องอะไรพวกนี้อาจจะสร้างปัญหากับ Davita ได้ในระยะสั้น   แต่ในระยะยาวแล้วตราบใดที่ยังไม่มีเทคโนโลยีรักษาไตใหม่ขึ้นมาทดแทน  ยังไงก็ยังต้องมีศูนย์ฟอกไต  และรัฐบาลไม่สามารถบีบราคากับ Davita ได้จนบริษัทขาดทุนแน่นอน  เพราะถ้า Davita ออกจากระบบประกันสุขภาพ  ไม่รับลูกค้าโครงการ Medicare  ประชาชนจำนวนมากจะเดือดร้อนแน่นอน